آیا شما میدانید که تهیه فایل پشتیبان از دستگاه اندرویدی شما، میتواند از تهیه فایل پشتیبان از رایانهتان، به مراتب مهمتر و حساس تر باشد؟ این موضوع وقتی جدیتر میشود که شما از رامهای سفارشی اندروید بر روی دستگاه خود استفاده میکرده باشید. اگر در حین یا پس از نصب یک رام سفارشی، با خطا و مشکل مواجه شوید، چه میکنید؟ مطمئنا در چنین مواقعی، فقط یک فایل پشتیبان سالم است که به داد شما خواهید رسید. ناندروید، یکی از بهترین انتخابهای موجود برای این مقصود است. در ادامه این مطلب، به معرفی و آموزش این برنامه کاربردی خواهیم پرداخت.
Nandroid که گاهی NANDroid هم نوشته میشود، از لحاظ لغت، ترکیبی است از دو واژه Nand و اندروید. Nand نوعی حافظه داخلی دائمی است که دستگاه شما از آن استفاده میکند. ناندروید یک برنامه غیر-رسمی (از سوی جامعه هک و امنیت)، با ساختار دایرکتوری استاندارد، برای تهیه فایل پشتیبان کامل از دستگاه اندرویدی شما میباشد. با استفاده از این برنامه، شما میتوانید به معنای واقعی کلمه، از تمامی اطلاعات شخصی و سیستمی خود، فایل پشتیبان تهیه کنید.
اگر با ما در مورد جامع و کامل بودن فایلهای پشتیبان تهیه شده توسط ناندروید، موافق نیستید، بد نیست ببینیم این برنامه دقیقا چه بخشهایی از دستگاه اندرویدی شما را زیر چتر خود قرار میدهد:
- اصل سیستمعامل (پس شما میتوانید از نسخه خام و یا رام سفارشی خود فایل پشتیبان تهیه کنید تا در صورت بروز مشکل آن را بطور کامل بازگردانی کنید)
- همه برنامهها (شامل تمامی برنامههای که شخصا نصب کردهاید و یا آنهایی که از ابتدا به همراه دستگاه اندرویدی شما بودهاند)
- همه بازیهای شما به همراه پیشرفتهایی که در آنها داشتهاید
- همه تصاویر
- همه فایلهای صوتی
- همه ویدئوها
- همه پیغامهای متنی و حاوی عکس
- همه ویجتها
- همه کاغذ دیواریها
- همه زنگها
- همه تنظیمات ورود و حسابکاربری
- همه تنظیمات سیستم
- همه رمزعبورهای ذخیرهشده، از جمله رمزعبورهای شبکههای بیسیم (Wifi)
همانطور که میبینید همه چیز در این برنامه پیش بینی شده است. با در اختیار داشتن یک فایل پشتیبان کامل و بی نقص، شما میتوانید خود را از خطرات زیر مصون بدارید:
- زمانی که شما بصورت اتفاقی یک برنامه مخرب و آلوده را در دستگاه خود اجرا میکنید
- زمانی که به هر دلیل، اندروید شما از کار میافتد (این مورد میتواند در اثر کرشهای مختلف و یا طی یک فرآیند ناقص در بازگردانی گوشی به اطلاعات اولیه کارخانه رخ دهد)
- نیاز به بازگردانی دستگاه به اندروید خام (مثلا زمانی که شما به هر دلیل مایلید نسخه اندروید خود را به نسخه اولیهای که تولیدکننده برای آن ارائه داده بود، برگردانید).
ناندروید میتواند دستگاه اندرویدی شما را «دقیقا» به همان وضعیتی که مد نظر شماست برگرداند ( و این بهترین حالتی است که یک فایل پشتیبان میتواند داشته باشد). پس همانطور که در ابتدا نیز اشاره کردیم، این خیلی حیاتی است که شما به چنین فایل پشتیبانی دسترسی داشته باشید تا در مواقع ضرور، به کمک شما بیاید.
ایجاد و بازگردانی فایلهای پشتیبان ناندروید با استفاده از Recovery
در اینجا چند روش وجود دارد که شما میتوانید با استفاده از آنها، یک فایل پشتیبان ناندرویدی تهیه نمایید. راه پیشنهادی ما، استفاده از ابزار سفارشی ریکاوری (custom recovery) برای تهیه آن است. البته این روش تنها راه بازگردانی آن نیز هست. شما باید بتوانید از هر ابزار سفارشی ریکاوری که قابلیتهای «فایل پشتیبان ناندروید» را داراست، استفاده کنید. اگر نمیخواهید وقت خود را صرف تحقیق در این رابطه بکنید، بهترین انتخابها برای شما استفاده از CWM و TWRP است. زمانی که دستگاه اندرویدی خود را با استفاده از یک ابزار سفارشی ریکاوری، راهاندازی مجدد نمایید (Boot)، میتوانید نسبت به ایجاد یک فایل پشتیبان ناندروید (و یا بعدا برای بازگردانی آن) اقدام کنید. با شروع فرآیند، برنامه فایل پشتیبان دستگاه شما را بر روی کارت حافظه میکرو اس دی و یا سایر حافظههای جانبی مورد استفاده، ذخیره خواهد کرد. علت اینکه این روش از سوی ما به شما پیشنهاد میشود، این است که با استفاده از این شیوه، شما فرآیند تهیه و با بازگردانی فایل پشتیبان را در فضایی مستقل از اندروید انجام میدهید؛ به عبارتی اندروید در خلال این مراحل، در حال اجرا نخواهد بود. این روش میتواند از بروز هر نوع مشکل، در اثر تغییرات احتمالی فایلها در حین فرآیند تهیه/بازگردانی فایل پشتیبان، جلوگیری نماید.
حواستان باشد که حجم فایلهای پشتیبان ناندرویدی بسیار بزرگ هستند؛ بنابراین شما نیاز به حافظهای جانبی با میزان فضای خالی مناسب، برای ذخیرهسازی آن خواهید داشت (لااقل برای زمان کوتاه و تا زمانی که بتوانید آن را به مکانی دیگر، نظیر رایانه خود، منتقل نمایید). بزرگ بودن این فایل پشتیبان، برآمده از این حقیقت است که فایلهای سیستمی دستگاه شما، فضایی بیش از چند گیگابایت را اشغال نمودهاند و همه برنامههای نصب شده و یا فایلهای شخصی نیز میتوانند چندین گیگابایت دیگر را به رقم قبلی بیفزایند. پس خود را برای میزبانی از فایل پشتیبانی با این حجم، آماده کنید. اگر در پایان فرآینده تهیه فایل پشتیبان، نمیدانید این فایل در کجا ذخیره شده است، این مسیر را چک کنید:
همچنین توجه داشته باشید که فایلهای پشتیبان ناندرویدی که با هر ابزار سفارشی ریکاوری تهیه میکنید، فقط با همان ابزار قابل دسترسی و استفاده هستند. به عبارتی فایلهای پشتیبان اندرویدی CWM، فقط با ابزار سفارشی ریکاوری cwm کار خواهند کرد و فایلهای پشتیبان تهیه شده در TWRP نیز فقط در همین ریکاوی قابل استفاده خواهند بود.
تهیه فایل پشتیبان ناندرویدی با استفاده از برنامه اندرویدی
روش دیگر برای استفاده از فایل پشتیبان ناندروید، استفاده از برنامههای اندرویدی نظیر Online Nandroid Backupاست. این برنامه در محیط اندروید اجرا شده و بر خلاف ابزار روش قبل، مستقل نیست. این برنامه میتواند فایلهای پشتیبانی را ایجاد کند که با ابزارهای ریکاوری مختلفی سازگار هستند و شما میتوانید آزادانه از هر کدام که مایلید برای بازگردانی فایل پشتیبان استفاده نمایید. توجه داشته باشید که شما میبایست انتخاب کنید که فایل پشتیبان خود را برای استفاده در کدام ابزار ریکاوری تهیه میکنید؛ بدیهی است که این فایلها، فقط برای ابزار مورد نظر قابل شناسایی و استفاده خواهند بود. تنها مزیت این روش در این خواهد بود که شما برای تهیه فایل پشتیبان، نیازی به راهاندازی مجدد دستگاه خود نخواهید داشت و سایر مراحل، تفاوت خاصی را نسبت به روش قبل نخواهند داشت. این برنامه کاملا رایگان است؛ اما نیازمند این است که دستگاه اندرویدی شما روت شده باشد تا بتواند با دسترسیهای سیستمی، یک فایل پشتیبان کامل تهیه نماید.
نتیجهگیری
به طور خلاصه، یک نکته حیاتی این است که شما پیش از اعمال هرگونه تغییر و ویرایشی در دستگاه اندرویدی خود، یک ابزار سفارشی ریکاوری را نصب نموده و نسبت به تهیه یک فایل پشتیبان ناندرویدی اقدام نمایید. همچنین فکر بدی نخواهد بود اگر شما پس از اعمال تغییرات مد نظر خود نیز فایل پشتیبان دیگری تهیه کنید تا به هنگام نیاز مجبور نباشید به نقطه صفر بازگردید. در نهایت، تهیه فایلهای پشتیبان بصورت دورهای، میتواند برای آن دسته از کاربرانی که مایلند نسخههای در حال تست رام مورد علاقه خود را استفاده کنند نیز مفید باشد؛ چرا که معمولا این نسخهها، با اینکه دارای قابلیتها و اصلاحات جدید هستند، ولی اغلب آزمایشنشدهاند و ضروری است که شما پیش از بروز ایرادات پیشبینی نشده، فایل پشتیبان قابل اطمینانی تهیه کرده باشید.
نظرات کاربران